شب ادراری کودکان(قسمت چهارم)

دلایل بروز شب ادراری در کودکان

در اکثر موارد شب ادراری ناشی از تأخیر تکامل مکانیسم کنترل مثانه است، که اغلب با زمینه ژنتیکی کودک مرتبط میباشد. این کودکان از نظر جسمی و روانی سالم هستند. عوامل مؤثر شایع در پیدایش شب ادراری مشتمل بر موارد ذیل است:
.1 عوامل ژنتیک، درصورتی که یکی از والدین سابقه شب ادراری در دوران کودکی داشته باشد؛ احتمال بروز در فرزند خانواده 43% است. در صورتی که پدر و مادر، هردو، این سابقه را داشته باشند؛ این احتمال به 77% میرسد. در موارد دوقلویی تک تخمی در صورت ابتلای یک کودک، دومی نیز مبتلا میشود.
2. مشکل در بیدار شدن، و اختلال خواب
3. انسداد راه هوایی و خرخر کردن
4. استرس شدید، نظیر تولد فرزند جدید، تنها خوابیدن، مدرسه یا خانه جدید، بحران خانوادگی
5. تکامل کندتر سیستم عصبی مرکزی
6. عوامل هورمونی، نظیر کمبود تولید " هورمون ضد ادراری " در شب و دیابت که عوامل نادری هستند، و به علت افزایش حجم ادرار موجب شب ادراری میشوند
7. عفونت های ادراری، چرا که عفونت ادراری مثانه را تحریک می نماید.
.8 ظرفیت عملکردی کم مثانه
.9 ضایعات نخاعی
.10 مواد محرک مثانه نظیر شکلات، نوشابه کوکاکولا، چای
.11 اختلالات ساختاری نظیر " دریچه مجرای خلفی " درپسرها و حالب نابجا

علائم و نشانه های شب ادراری

شب ادراری به صورت غیرارادی در خواب رخ میدهد. شب ادراری از نظر تعریف زمانی مطرح است که حداقل هفته ای دو بار و به مدت 3 ماه رخ دهد. در موارد ذیل با پزشک متخصص ارولوژی مشورت نمایید:
1. تداوم شب ادراری پس از سن 7-6 سالگی،
2. عفونت ادراری،
3. یبوست و بی اختیاری مدفوع،
4. شب ادراری پس از یک دوره عدم خیس کردن ( شب ادراری ثانویه )،
5. شب ادراری با تشنگی غیرمعمول، درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن، جریان ادرار ضعیف، ادرار به رنگ صورتی یا خرخر کردن در خواب.
شرایط فوق نیازمند بررسی کامل میباشند

باید شرح حال و معاینه جامع به عمل آید تا موارد بغرنج شب ادراری، در کودکانی که مشکل جدی زمینه ای دارند، مشخص گردد. موارد بغرنج شامل عفونت های ادراری، اختلالات ساختاری نظیر " دریچه مجرای خلفی " درپسرها و حالب نابجا در دخترها، مثانه عصبی و ضایعات نخاعی است. بعلاوه یبوست مزمن و بی اختیاری مدفوع میتواند با شب ادراری تظاهر نماید. در شرح حال باید به مواردی نظیر مشکلات تکاملی، رفتاری، احساسی، خانوادگی توجه کرد.
معاینه فیزیکی در کودکان مبتلا به شب ادراری نرمال است. باید شکم، دستگاه تناسلی، پشت و راه رفتن کودک ارزیابی گردد. آزمایش کامل ادرار از نظر عفونت، خون، وزن مخصوص ادرار، و قند کنترل میشود. سونوگرافی جهت ارزیابی سیستم ادراری و سلامت آن کاربرد دارد. عکس ساده شکم جهت بررسی ستون فقرات و یبوست درخواست میگردد. گاهی جهت ارزیابی کامل ستون فقرات نیاز به " ام آر آی " از نخاع، به ویژه در موارد شب ادراری ثانویه، وجود دارد.